25 Haziran 2012 Pazartesi

Türk Tarihi Kronolojisi XXII / Şevket Koçsoy (ms 1950-ms 1963)

1950
1950-1951 Bulgaristan’dan Türkiye’ye göçler: 1944’e kadar 140.000 kişi, 1950-1951’de 155.000 Türk göçmen gelmiştir.
1950    İkinci Dünya Savaşı’nın ardından bütün dünyada kolonilerin tasfiyesi eğilimi yaygınlaşınca, Kıbrıs Rum Ortodoks Liderliği (18 Ekim’de başına Makarios seçilmişti), yoğun kampanyaya girişti. Yunanistan hükümeti de Birleşmiş Milletler’e, ulusların kendi geleceğini tayin haklarının Kıbrıs için de uygulanması yolunda başvuruda bulundu.

1950    Türkiye Kore Savaşı’na katıldı: Savaş sonrası Dünya üzerindeki gelişmeleri izleyen Türk Silahlı Kuvvetleri, insanlık idealleri uğruna 1950 yılındaki Kore Savaşlarına katılarak tüm dikkatleri üzerinde topladı. Kore’ye gönderilen takviyeli piyade tugayı girdiği savaşlarda, azmiyle, kahramanlığıyla, ruhuyla, birçok ülke ordularına örnek gösterildi. Türk Silahlı Kuvvetleri KORE’de 731 şehit verdi.
Şubat 1950 Tek dereceli gizli oy ve açık tasnif esaslarını taşıyan çoğunluk sistemine dayalı Seçim Kanunu kabul edildi (16 Şubat 1950 Türkiye).
Mayıs 1950 Demokrat Parti 14 Mayıs 1950 seçimlerinde tek başına iktidara gelmeyi başardı, ‘Menderesli Yıllar’ başladı: Böylece Türkiye’de tek parti dönemi sona ermiş, ilk kez halkın oyu ile iktidar değişikliği gerçekleşmiş oldu. DP, 1954 seçimlerinde oylarını daha da artırarak iktidarını perçinledi, 1957 seçimlerinde oy kaybına uğramasına rağmen 27 Mayıs 1960’a kadar iktidarını sürdürdü. DP, on yıllık iktidarı süresince, ekonomiye ve halkın yaşamına elle tutulur bir canlılık getirdi. Ekonomi genişledi, halkın kazancı arttı, çok sayıda köy yol, su ve elektriğe kavuştu. Yeni alanlar tarıma açıldı, makineli ziraat başladı, ticaret hızlandı, sanayileşme doğrultusunda önemli adımlar atıldı. Yabancı sermaye ve ticaret sermayesini sanayiye yöneltme sürecine girildi.
Mayıs 1950-Mayıs 1960 Demokrat Partili yıllar (14 Mayıs 1950-27 Mayıs 1960).
Mayıs 1950 Celal Bayar, Türkiye’nin 3. Cumhurbaşkanı oldu (22 Mayıs 1950). 27 Mayıs 1960 ihtilaline kadar görevini sürdürdü.
Haziran 1950 Sovyetler’in desteğini alan Kuzey Kore Güney Kore’ye saldırdı (25 Haziran 1950).
Haziran 1950 Kore Savaşı başladı (25 Haziran 1950).
Temmuz 1950 Türkiye ile İsrail arasında ticaret antlaşması imzalandı (4 Temmuz 1950).
Eylül 1950 Kore savaşı için NATO’nun 5. maddesi (üye ülkelerden birine saldırıldığında diğer ülkelerin yardım etmesi) kapsamında Türkiye’nin Kore’ye asker göndermesi (21 Eylül 1950).
Eylül 1950 ABD birlikleri Kore’nin başkenti Seul’u işgal ettiler (26 Eylül 1950).
Eylül 1950 "Yakut Saha Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Egemenlik Deklarasyonu” ilan edildi (27 Eylül 1950).
Eylül 1950 Birleşmiş Milletler’in emrine verilen Kore Birliği 28 Eylül 1950’de yolculuğuna başladı. Birlik, önce özel trenlerle İskenderun’a nakledildi, buradan da gemilerle Kore’ye doğru hareket etti (28 Eylül 1950).
Kasım 1950 Cezayir bağımsızlığını kazandı (1 Kasım 1950).
Kasım 1950 Kore’de Kunuri Savaşı başladı (27 Kasım 1950).
Kasım 1950 11 Ekim’den beri Kore’de bulunan Türk Birliği de savaşa katıldı (28 Kasım 1950).
Aralık 1950 BM güçleri Kore’den çekilmeye başladı (3 Aralık 1950).
1951
1951    Libya, bağımsız oldu.
Ocak 1951 Türkiye Komünist Partisi’nin bazı üyeleri tutuklandı (13 Ocak 1951)
Nisan 1951 Türkiye, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Antlaşması’nı (GATT) imzaladı (21 Nisan 1951).
1952
1952 Türkiye ve Yunanistan NATO’ya katıldı.
1952    Mısır’da Cumhuriyet ilan edildi.
1952    Dwight D. Eisenhower Amerika Başkanı oldu.
Şubat 1952 Türkiye Cumhuriyeti NATO’ya katıldı: Silahlı Kuvvetlerinde modernizasyon çalışmalarını başlattı. Caydırıcılık gücü sürekli artan Türk ordusu 1974 Kıbrıs Barış Harekatında güç ve yeteneğini bir kez daha kanıtladı. Türk Silahlı Kuvvetleri, 1980’li yılların sonunda yeniden yapılanma sürecine girdi (18 Şubat 1952).
Nisan 1952 Japonya’daki Amerikan askeri varlığı resmi olarak sona erdi (28 Nisan 1952).
Haziran 1952 Berlin ikiye bölündü (1 Haziran 1952).
Ağustos 1952 Komünist Çin yönetimi, Doğu Türkistan’da 10 ayrı muhtar bölge tesis eti (8 Ağustos 1952). Sincan (Uygur) Özerk Bölgesi bunlardan biri ise de, yönetim hakları, Pekin yönetimince çiğnenmektedir. Tüm idarede bütün yetkiler Çinlilerdedir. Özerk yönetim organlarında görevlendirilen etnik unsurların siyasî, ekonomik ve askerî karar verme, denetleme yetkileri Çin Komünist Partisi kontrolü altındadır. Çin Komünist Partisi tarafından bölgeye vali görevlendirilmektedir. Valinin mutlaka Çin Komünist Partisi üyesi olması şart koşulmaktadır. Doğu Türkistan’da Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nden başka aynı haklara sahip 7 organ daha vardır. 1-Sincan Askeri Bölge Komutanlığı 2-Sincan Askeri Üretim ve İnşaat Bölge Komutanlığı 3-Sincan Komünist Partisi 4-Sincan Halk Kurultayı Daimi Komitesi 5-Disiplin Kontrol Komitesi 6-Siyasî Danışma Konseyi 7-Sincan Devlet Savunma Güçleri Genel Komutanlığı
Kasım 1952 ABD, ilk hidrojen bombasını Eniwetok Adası’nda patlattı (30 Kasım 1952).
1953
Mart 1953 Stalin’in ölümü ve halefi Khrushchev’in iktidarı devralması (Mart 1953).
Şubat 1953 Ankara’da Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında Balkan Paktı imzalandı (28 Şubat 1953).
Mayıs 1953 Paris’te Belçika, Fransa, İtalya, Lüksemburg, Hollanda ve Federal Almanya Arasında Avrupa Savunma Birliği Anlaşması imzalandı. NATO üyesi ülkeler de, bu birliğin üyelerine garanti veren bir protokol imzaladılar (27 Mayıs 1953)
Haziran 1953 İngiltere’de Kraliçe II. Elizabeth taç giydi (2 Haziran 1953).
Haziran 1953 Amerika ile Türkiye arasında Kırıkkale’de NATO için cephane yapılmasına ilişkin antlaşma imzalandı (4 Haziran 1953).
Temmuz 1953 Kore Savaşı sona erdi (28 Temmuz 1953).
1953-1960 Mareşal K. Voroşilov (Sovyetler Birliği).
1953-1964 Nikita Kuruçev (Sovyetler Birliği lideri).
1954
1954    Yunanistan, Birleşmiş Milletler’e Kıbrıs’ta self-determinasyon için başvurdu. Türkiye karşı çıktı. Birleşmiş Milletler, Yunan talebini reddetti.
Ocak 1954 Kurucuları arasında Hikmet Bayur, Kenan Öner, Ahmet Tahtakılıç ve Osman Bölükbaşı’nın bulunduğu Millet Partisi kapatıldı (26 Ocak 1954 Türkiye).
Mart 1954 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Kuruluş Kanunu ve Petrol Kanunu kabul edildi (7 Mart 1954).
Kasım 1954 Cezayir’in Bağımsızlık Savaşı başladı (1 Kasım 1954).
1955
1955    Yunan terör örgütü EOKA, 1 Nisan’da Kıbrıs’ta faaliyete geçti. Rumlar arasında Enosisçi-Anti Enosisçi çatışması başladı. Türkiye ilk kez sorunda taraf olmayı kabul etti ve 29 Ağustos’ta Londra’da İngiltere ve Yunanistan’ın katıldığı toplantıda, Türkiye de temsil edildi. Konferans devam ederken, EOKA terörünün Türkleri de hedef almaya başlaması karşısında, İstanbul’da düzenlenen mitingler kontrolden çıktı. Daha sonraları ‘6-7 Eylül Olayları’ diye anılacak olan yağma ve tahribat, Türkiye’deki Rumlar kadar, diğer azınlıkları da hedef aldı. Aynı zamanda ‘Ya Taksim Ya Ölüm’ sloganı yoğun biçimde kullanılmaya başlandı.
1955    Federal Almanya Cumhuriyeti NATO’ya katıldı.
1955    Cenevre Zirve Konferansı yapıldı. Camp David.
1955    Çin’de, Sincan Uygur Otonom Bölgesi’nin kuruluşu.
Şubat 1955 Türkiye-Irak Karşılıklı İşbirliği Antlaşması Bağdat’da imzalandı (24 Şubat 1955).
Şubat 1955 Bağdat paktı imzalandı (24 Şubat 1955).
Mayıs 1955 Türkiye La Haye’de kurulan Milletlerarası Beratlar Enstitüsü’ne katıldı (13 Mayıs 1955).
Mayıs 1955 Arnavutluk, Bulgaristan, Çekoslovakya, Doğu Almanya, Macaristan, Polonya, Romanya ve Sovyetler Birliği arasında Varşova Paktı kuruldu (14 Mayıs 1955).
Mayıs 1955 Türk Havayolları Anonim Ortaklığı kuruluş kanunu kabul edildi (21 Mayıs 1955).
Ekim 1955 Dünyanın en güçlü savaş gemilerinden olan Saratoga uçak gemisi ABD’de denize indirildi (8 Ekim 1955).
1956
1956    İngiliz hükümeti, Kıbrıs’taki karışıklıkların baş kışkırtıcısı sıfatıyla Başpiskopos Makarios’u Seyşel Adaları’na sürdü. Birleşmiş Milletler’de Türkiye ilk kez, ‘taksim’ tezini açıkladı. İngiltere, askeri üssünün kalması şartıyla, ‘self-determinasyon’u kabul etmeye yanaştı.
1956    Mısır, Süveyş Kanalı’nı millileştirdi; İsrail, Fransa ve İngiltere Süveyş Kanalı’nı işgal etti.
1956    Tunus ve Fas bağımsızlıklarını elde ettiler.
Ağustos 1956 Başbakanlığa bağlı olarak Atom Enerjisi Komisyonu kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi (27 Ağustos 1956 Türkiye).
Ekim 1956 Macaristan’daki Anti-Stalinist/Komünist isyan, Rus ordusu tarafından bastırıldı (23 Ekim 1956).
Kasım 1956 SSCB güçleri Macaristan’a girdi (4 Kasım 1956).
1957
1957 NATO arabuluculuk görevini üstlenince, EOKA geçici olarak ateşkes ilan etti, Makarios serbest bırakıldı. 15 Kasım’da Kıbrıs’ta Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) kuruldu.
1957    Sovyetler Birliği tarafından, Dünya’nın çevresinde dönen, insan yapımı ilk cisim Sputnik I fırlatıldı.
1957    1918’den 1932 yılına kadar Kiril alfabesini, 1932’den 1957’ye kadar Latin Alfabesini kullanan Gagavuzlar için 1957 yılında, Moldova S.S.C.B. Yüksek Sovyeti’nin kararıyla Rus Alfabesine birkaç harf ilave edilerek, Kiril esaslı ilk Gagavuz Alfabesi hazırlandı. 1957’den 1996’ya kadar tekrar Kiril Alfabesini, 1996’dan sonra ise Latin Alfabesini kullanmaya başlamışlardır.
1957    Kabartay-Balkarlar 1956’da ülkelerine dönme izni verilerek Kabartay-Balkar ÖSS Cumhuriyeti yeniden oluşturuldu. Halen Rusya Federasyonunu bağlı federe bir cumhuriyettir.
Mart 1957 AET ve EURATOM Antlaşmaları Belçika, Fransa, İtalya, Lüksemburg ve Hollanda tarafından Roma’da imzalandı (27 Mart 1957).
Ekim 1957 Sovyet uzay gemisi Sputnik-I fırlatıldı (4 Ekim 1957).
1958
1958    Kıbrıs’ın İngiliz Milletler Topluluğu içinde kalmasına, ama Türkiye ve Yunanistan’la da bağlara sahip olmasına dayalı ‘MacMillan Planı’ gündeme geldi.
1958    Irak’ta bir askeri darbe ile Krallık rejimi yıkıldı ve Cumhuriyet ilan olundu.
Haziran 1958 Gazeteci Hakkı Tarık Us vefat etti (24 Haziran 1958).
Ekim 1958 Türkiye-İran petrol boru hattı antlaşması imzalandı (18 Ekim 1958).
1958-1959 Çin Halk Cumhuriyeti’nde Büyük Yürüyüş.
1958-1961 Birleşik Arap Cumhuriyeti kuruldu.
1959
1959    Mehmet-Zade Mirza-Bala (1899-1959) öldü.
1959    İngiltere Başbakanı ve üç devletin dışişleri bakanlarının katılımıyla Zürih Antlaşmaları onaylandı. Cemaat temsilcileri olarak Makarios ve Dr. Küçük de toplantıya katıldılar. 19 Şubat’ta Türkiye, Yunanistan ve İngiltere, Kıbrıs Anayasası’nı garanti altına aldı. İngiliz üslerinin devamı kabul edildi. Mayıs ayında Yunanistan Başbakanı ve dışişleri bakanı Türkiye’yi resmen ziyaret etti ve barış rüzgarları esmeye başladı.
Ocak 1959 Küba Devrimi gerçekleşti (1 Ocak 1959).
Şubat 1959 Türkiye, İngiltere ve Yunanistan, Kıbrıs’ın bağımsızlığını öngören Londra Anlaşması’nı Başbakanlar düzeyinde imzaladı (19 Şubat 1959).
Mayıs 1959 Türkiye-Amerika Atom Enerjisi İşbirliği Antlaşması imzalandı (26 Mayıs 1959).
Haziran 1959 Yunanistan AET’ye ortaklık talebinde bulundu (8 Haziran 1959).
Temmuz 1959 Türkiye, AET’ye ortaklık için başvurdu (31 Temmuz 1959).
Ağustos 1959 Türkiye-ABD kredi antlaşması imzalandı (20 Ağustos 1959).
Eylül 1959 AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina’nın Ortaklık başvurularını kabul etti (11 Eylül 1959).
1960
1960    Kıbrıs Anayasası imzalandı. Ada’ya sembolik Türk ve Yunan birlikleri yerleştirildi. Makarios Cumhurbaşkanı, Fazıl Küçük de yardımcısı oldu. Bu arada 27 Mayıs 1960’da Türkiye’de ordu yönetime el koydu. 1961 seçimleriyle ülkede tekrar demokrasiye dönüldü.
1960    Irak Türkmen Kardeşlik Ocağı kuruldu. Ocak bir yandan kulüp hüviyetinde faaliyet gösterirken, diğer yandan Irak Türkmen toplumunun kültürel ve sosyal ihtiyaçlarını da karşıladı. 1977’de başlayan Baas saldırganlığından nasibini alan yöneticiler, önce görevden uzaklaştırıldı. 1979 yılında ise tutuklandılar ve 1980’de idam edildiler. İdamlara tepki olarak 1980’de Navzang böl-gesine askeri karargah kuruldu. Örgüt Irak Türklerinin deklare edilmiş ilk siyasi organizasyonu özelliğini taşımaktadır. 1983’te bir araya gelen Irak’ın siyasi kuruluşları, örgütün ısrarlı tutumu karşısında ilk defa Türkmen haklarını.kabul ederek sonuç bildirisine yazmışlardır. Siyasi konjonktürün değişmesi nedeniyle 1985 tarihinde örgüt faaliyetleri donduruldu.
1960    Theodore Maiman ilk lazeri yaptı.
Mayıs 1960 Ereğli Demir Çelik Fabrikaları kuruldu (11 Mayıs 1960 Türkiye).
Mayıs 1960 Türkiye’de bir Askeri Darbe ile TSK yönetime el koydu (27 Mayıs 1960): Türkiye’de ordu yönetime el koydu. 1961 seçimleriyle ülkede tekrar demokrasiye dönüldü.
Mayıs 1960 Cemal Gürsel, Türkiye’nin 4. Cumhurbaşkanı oldu (27 Mayıs 1960). 28 Mart 1966’da görevi sona erdi.
Eylül 1960 Nijerya bağımsızlığını ilan etti (1 Eylül 1960).
Eylül 1960 Küba lideri Fidel Castro, New York’ta Birleşmiş Milletleri ziyaret etti (19 Eylül 1960).
Eylül 1960 Demokrat Parti kapatıldı (29 Eylül 1960 Türkiye).
Ekim 1960 27 Mayıs 1960 Darbesi’yle, ordunun yönetime el koymasından sonra önceki hükümet üyelerinin ve aralarında Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu gibi iktidardaki Demokrat Parti yöneticilerinin yargılandığı Yassıada mahkemeleri başladı. Duruşmalar İstanbul açıklarındaki Yassıada’da yapıldığından bu duruşmalara Yassıada Mahkemeleri adı verildi (14 Ekim 1960).
Kasım 1960 Demokrat Parti adayı J.F.Kennedy, ABD Başkanı seçildi (9 Kasım 1960).
1960-1964 Leonid Brejnev (Sovyetler Birliği).
1960-1975 Güney-Kuzey Vietnam İç Savaşı ve Amerika’nın Güney Vietnam’dan yana savaşa dahil olması. 30 Nisan 1975 tarihinde Güney Vietnam, kuzeydeki Komünist kuvvetlere teslim oldu, savaş sona erdi. 2 Temmuz 1976 tarihinde ise Kuzey-Güney Vietnam’ın birleşmesi resmen gerçekleşti.
1961
1961    Tannu-Tıva Muhtar Bölgesi’nin statüsü değiştirilerek Rusya Sovyet Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ne bağlı Muhtar Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statüsü verildi. Halen Rusya Federasyonu’na bağlı Tıva Özerk Cumhuriyeti şeklinde bir cumhuriyettir.
1961    Türkiye’den Avrupa ülkelerine işgücü (işçi) ihracı başladı: İkinci Dünya Savaşı sonunda Batı Avrupa ülkeleri kalkınma hamlelerini gerçekleştirmek için işgücüne ihtiyaç duydular. Bu ihtiyacı karşılamak üzere Batı Avrupa ülkelerine yönelen Türk işgücü, Türkiye’nin 1961-1965 yılları arasında Avrupa’ya işçi ithal eden ülkelerle istihdam ve göç anlaşmaları imzalamasıyla hız kazandı. 1970’li yılların başlarından itibaren bu kişiler, aile birleşimi yoluyla Türkiye’deki eş ve çocuklarını Avrupa’ya getirmeye başladılar. Bu süreç 1980 yılı başına kadar yoğun olarak devam etti. ilk zamanlar Avrupa’da çalışmak ve tasarruf yapıp ülkelerine geri dönmek amacında olan Türk işçileri misafirlikten göçmenliğe geçtiler. Bu durumu fark eden Avrupa ülkeleri sayıları gittikçe artan Türkleri geri göndermek için teşvik primleri uygulamaya başladılar. Bunun sonucunda kısmi olarak mesafe alınsa da Türklerin Batı Avrupa ülkelerinde kalmaları devam etti. Hatta, orada doğanlar başta olmak üzere çok sayıda vatandaşımız bulundukları ülkelerin vatandaşlığına geçerek çift pasaport ve çifte vatandaşlık sahibi oldular. Avrupa ülkelerindeki ikinci ve özellikle üçüncü Türk kuşağı sadece işçi olarak kalmayıp çeşitli yatırımlara giriştiler ve bir çoğu işçilikten işverenliğe yükseldiler.
1961    Berlin Duvarı inşaa edildi.
1961    Serezli bir Yahudi olup, Tekin Alp takma adıyla birçok esere imza atmış olan Moiz Kohen (Moize Cohen, 1883-1961) öldü. Kohen ateşli Pantürkçü görüşleri ile dikkat çekti. Yahudi olmasına rağmen Pantürkçü ideolojinin bu kadar savunucusu olması hakkında birçok kuşkuyu da beraberinde getirmektedir. Yaşamı boyunca Osmanlıcılıktan, Pantürkçülüğe ve Kemalizme kadar birkaç ideolojiyi değerlendirip benimsedi ve Birinci Dünya Savaşı öncesi ve süresince kendini adamış bir Pantürkçü görüntüsü verdi. Ortaya koyduğu ideolojik zikzaklar, her devrin adamı izlenimini kuvvetlendirmektedir.
Ocak 1961 Amerika ile Türkiye arasında, Ereğli Demir Çelik Tesisleri için 130 milyon dolarlık kredi anlaşması imzalandı (9 Ocak 1961).
Şubat 1961 Adalet Partisi kuruldu (11 Şubat 1961 Türkiye).
Şubat 1961 Türkiye İşçi Partisi (TİP) kuruldu (13 Şubat 1961).
Nisan 1961 Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında demiryolu nakliyatına ilişkin anlaşma imzalandı (27 Nisan 1961).
Eylül 1961 1960 ihtilalinden sonra Dönemin bakanlarından Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın idamının gerçekleştirilmesi (16 Eylül 1961 Türkiye).
Eylül 1961 1960 ihtilalinden sonra ihtilal öncesi dönemin Türkiye Başbakanı Adnan Menderes dam edildi (17 Eylül 1961).
Eylül 1961 Suriye, Birleşik Arap Cumhuriyeti’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti (30 Eylül 1961).
Ekim 1961 Türkiye ile Almanya arasında "Türk İşgücü Anlaşması’’ imzalandı (31 Ekim 1961).
Ekim 1961 Sblizhenie ve sliianie kavramlarının ortaya atıldığı, Sovyetler Birliği Komünist Partisi XXII. Kongresi yapıldı (Ekim 1961).
1962
1962    Doğu Türkistan’dan, Sovyet Orta Asyası’na toplu olarak Kazaklar’ın sürülmesi.
1962    Keşmir’de, Çin ve Hindistan arasında sınır çatışmaları vuku buldu.
1962    İç Savaşın ardından Cezayir bağımsızlığını kazandı.
Ekim 1962 Amerika, Sovyetlerin Küba’yı bir nükleer üs haline getirdiğini iddia ederek adayı abluka etti (23 Ekim 1962).
Kasım 1962 Sovyetler, Mars’a ilk roketi fırlattı (1 Kasım 1962).
Kasım 1962 Güney Afrika’da Mandela, ülkeyi yasadışı yollardan terk temek suçundan 5 yıl hapse mahkum oldu (7 Kasım 1962).
Aralık 1962 Adalet Partisi’nin I. Büyük Kongresi toplandı (2 Aralık 1962 Türkiye).
1963
1963    Çin-Sovyet ilişkilerinde anlaşmazlıklar baş gösterdi.
Ekim 1963 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Refet Bele öldü (2 Ekim 1963 Türkiye).
Kasım 1963 ABD Başkanı Kennedy, öldürüldü. Katil zanlısı Lee Harvey Oswald, Jack Ruby isminde biri tarafından öldürüldü (24 Kasım 1963)
Aralık 1963 Kıbrıs’ta Türkler’e yönelik Noel Katliamı (21 Aralık 1963).: asbakan Karamanlis’in istifası ve ülkeyi terk etmesinin ardından, Yunanistan sürekli kabine bunalımları geçirmeye başladı. Bu yüzden Kıbrıs üzerinde etkisi azaldı. Makarios, kendi girişimiyle yıl boyunca anayasası değiştirme ve Türk Cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini kısma faaliyetlerini arttırdı. Kasım sonunda ABD Başkanı Kennedy, Makarios’a bundan vazgeçmesini önerdi. Aralık başında da Türkiye tek taraflı değişiklikleri kabul etmeyeceğini bildirdi. 21 Aralık 1963 ‘ta Noel katliamı ile EOKA, Türk cemaatine karşı ‘etnik temizleme ve Ada’dan kaçırma’ politikasını zirveye çıkardı. Eylemleri 1964 Ağustos’unun ortalarına kadar sürdü. 30 Aralık’ta ise Makarios 13 maddelik anayasa değişikliği önerisini açıkladı ama Türkiye buna karşı olduğunu tekrarladı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder